ΚΑΙΡΟΣ

Κυριακή 31 Μαρτίου 2013

Δ΄4.Η Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα


ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ





ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1) Στα μέσα του 19ου αιώνα τι προσπάθησε να κάνει η Ελλάδα;



Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η Ελλάδα κατέβαλλε προσπάθειες για να πλησιάσει το επίπεδο οργάνωσης των ανεπτυγμένων κρατών. Ωστόσο, πολλά εσωτερικά προβλήματα, όπως η ληστεία αλλά και η οικονομική κρίση, δημιουργούσαν εμπόδια. Ο 19ος αιώνας τελείωσε με τον ατυχή Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897.



2) Ποια σημαντική αλλαγή έγινε στο πολιτικό σύστημα από το Χαρίλαο Τρικούπη;


Μόνο την επόμενη δεκαετία και έπειτα από ενέργειες του Τρικούπη καθιερώθηκε η αρχή της δεδηλωμένης (1875). Σύμφωνα μ' αυτήν, ο βασιλιάς ήταν υποχρεωμένος να αναθέτει τον σχηματισμό κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που τον υποστήριζε η πλειοψηφία της Βουλής.



3) Τι ίσχυε πριν καθιερωθεί η αρχή της δεδηλωμένης;


Στα μέσα του 19ου αιώνα η Ελλάδα, έχοντας ως πρότυπο τις προηγμένες χώρες της Δύσης, έκανε σημαντικές προσπάθειες εκσυγχρονισμού. Το Σύνταγμα του 1864, επηρεασμένο από τα Συντάγματα του Βελγίου και της Δανίας, προέκρινε το σύστημα της μίας Βουλής με θητεία τεσσάρων χρόνων. Όμως ο βασιλιάς Γεώργιος εξακολουθούσε να παρεμβαίνει στη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, επιβάλλοντας συχνά τη δική του άποψη.





4) Την εποχή που εξετάζουμε ποια ήταν τα δύο πολιτικά κόμματα που εναλλάσσονταν στην εξουσία;


Την εποχή αυτή δυο ήταν οι κυριότεροι πολιτικοί σχηματισμοί που εναλλάσσονταν στην εξουσία: το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη, που υποστήριζε τον εξευρωπαϊσμό της χώρας και το αντίπαλο κόμμα του Θεόδωρου Δηλιγιάννη, που στηριζόταν στα πιο φτωχά κοινωνικά στρώματα.





5) Ποιοι λόγοι οδήγησαν την Ελλάδα να κηρύξει πτώχευση το 1893;


Τα χρήματα που δανείστηκε η Ελλάδα από το εξωτερικό στη δεκαετία του 1880, εξαντλήθηκαν γρήγορα. Την οικονομική κρίση επιδείνωσε και η κατάρρευση του εμπορίου της σταφίδας σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς η σταφίδα αποτελούσε το βασικό γεωργικό προϊόν που εξήγε η χώρα. Έτσι, η πτώχευση του ελληνικού κράτους το 1893 ήταν αναπόφευκτη.



6) Εκτός από τα οικονομικά προβλήματα ποιο άλλο μεγάλο πρόβλημα είχε να αντιμετωπίσει το ελληνικό κράτος;


Εκτός από τα οικονομικά προβλήματα, το ελληνικό κράτος είχε να αντιμετωπίσει και το φαινόμενο της ληστείας. Συμμορίες ληστών, που ζούσαν συνήθως στην ύπαιθρο ανάμεσα σε νομάδες κτηνοτρόφους, δρούσαν ως τα προάστια της πρωτεύουσας ενώ δημιουργούσαν ταραχές και στα σύνορα της χώρας. Το 1870, μάλιστα, ληστές απήγαγαν και δολοφόνησαν Άγγλους περιηγητές στο χωριό Δήλεσι της Βοιωτίας, δυσφημίζοντας την Ελλάδα στο εξωτερικό.



7) Γιατί έγινε ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 και ποιες συνέπειες είχε για την Ελλάδα;


Στο μεταξύ στην Κρήτη ξέσπασε ξανά επαναστατικό κίνημα, που ενισχύθηκε με στρατό και στόλο από την ελεύθερη Ελλάδα. Τότε η Τουρκία κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας. Καλά οργανωμένες τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν το 1897 στη Θεσσαλία καιστη συνέχεια στη Στερεά Ελλάδα, νικώντας τον ελληνικό στρατό. Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 τερματίστηκε μετά από παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Η Ελλάδα υποχρεώθηκε να πληρώσει στην Τουρκία μεγάλη χρηματική αποζημίωση. Για τον λόγο αυτό, πήρε νέο δάνειο από τις Μεγάλες Δυνάμεις, με τον όρο αυτές να διαχειρίζονται ορισμένα από τα έσοδα του κράτους.



8) Τι ήταν το γλωσσικό ζήτημα ;


Την εποχή αυτή κυριάρχησε το γλωσσικό ζήτημα, η διαμάχη για το είδος της γλώσσας που έπρεπε να χρησιμοποιείται επίσημα από το κράτος (δημοτική ή καθαρεύουσα).







9) Ποια γλώσσα χρησιμοποιήθηκε στη λογοτεχνία μετά το 1880 και ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί λογοτέχνες του 19ου αιώνα;


Μετά το 1880, στη λογοτεχνία χρησιμοποιήθηκε η δημοτική γλώσσα και παρουσιάζονταν συχνότερα τα θέματα της καθημερινής ζωής.

Σημαντικοί λογοτέχνες του 19ου αιώνα ήταν ο Κωστής Παλαμάς και ο Κωνσταντίνος Καβάφης στην ποίηση, ο Γεώργιος Βιζυηνός και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στην πεζογραφία.

Την ίδια εποχή ο δημοτικιστής Γιάννης Ψυχάρης έγραφε: «Ένα έθνος, για να γίνει έθνος, θέλει δυο πράματα. Να μεγαλώσουνε τα συνορά του και να κάμη φιλολογία δική του».



10) Ποιοι καλλιτέχνες ξεχωρίζουν το 19ο αιώνα;


Στη γλυπτική ξεχώρισε ο Γιαννούλης Χαλεπάς ενώ στη ζωγραφική διακρίθηκαν ο Νικηφόρος Λύτρας, ο Νικόλαος Γύζης, ο Κωνσταντίνος Βολανάκης και ο Γεώργιος Ιακωβίδης.




ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ - ΕΜΠΕΔΩΣΗ